روش NIFO در قيمت گذاري كالا چيست؟
در روش قیمت گذاری NIFO) Next-In-First-Out) اولین صادره با نرخ وارده آتی، حواله خروج كالا بر اساس قيمت تمام شده صادر نمی شود بلكه كالاي صادره بر اساس قيمتي كه سفارش داده شده است و هنوز به انبار وارد نشده قيمت گذاری می گردد.
مثال: اگر موجودی کالای در انبار در 2 مرحله ابتدا با نرخ ۱۰۰ ریال و در مرحله بعد با نرخ ۱۶۰ ریال وارد شده است و در مرحله سوم از همين كالا با نرخ ۱۷۰ ریال سفارش داده شده كه هنوز تحویل انبار نشده است، در چنين وضعيتي كالاي صادره از انبار با نرخ ۱۷۰ ریال ثبت مي گردد.
نکته ۱: مهمترين مزيت اين روش این است كه قيمت جايگزيني آن نسبت به روش لایفو نزديك تر به نرخ روز است.
نکته۲: این روش برای ارزیابی موجودی کالا جز در شرايط بسيار خاص از لحاظ گزارش گیری های مالی بکار میرود و از روش هاي پذيرفته شده حسابداری محسوب نمي شوند و بطور خاص در مقايسه با روش های متداول مانند میانگین، FIFO و LIFO، كمتر مورد استفاده قرار مي گيرند.
در روش اولین صادره با گرانترین نرخ وارده (هایفو) Highest-In-First-Out کالای صادره از انبار بر اساس گرانترین نرخ کالای وارده به انبار قیمت گذاری می شود و این بیشترین نرخ تا زمانی که مواد با بالاترین قیمت تمام شود ادامه دارد و پس از ان نرخ بیشتر بعدی مورد استفاده قرار می گیرد.
بنابراین در روش hifo کالاهای با قیمت تمام شده بالاتر به حساب تولید یا فروش منظور می شوند و موجودی پایان دوره بر اساس نرخ های پایین تر ارزشیابی و در ترازنامه منعکس می گردند.
روش hifo دارای این مزیت است که در نوسان قیمت ها بیشترین هزینه مواد بدوا” جذب تولید یا فروش می شود و ارزیابی موجودی کالای پایان دوره بر اساس هزینه پایین انجام می شود که منجر به ایجاد یک ذخیره مخفی می گردد.این روش برای ارزیابی موجودی کالا جز در شرایط بسیار استثنایی از لحاظ مقاصد گزارشگری مالی بکار می رود و جزء روش های پذیرفته شده حسابداری محسوب نمی شود .
مثال:
فرض کنید در یک شرکت بازرگانی موجودی پایان دوره یک قلم از کالاهای شرکت در پایان سال مالی ۹۲ تعداد ۵۰۰ عدد باشد و اطلاعات زیر در مورد آن کالا در دست است:
موجودی کالای اول دوره ۲۰۰ با قیمت ۱۰۰،۰۰۰ ریال
خرید اول ۲۵۰ با قیمت ۱۳۰،۰۰۰ ریال
خرید دوم ۳۰۰با قیمت ۱۱۵،۰۰۰ ریال
خرید سوم ۲۰۰ با قیمت ۱۲۵،۰۰۰ ریال
مطلوبست محاسبه بهای تمام شده کالای پایان دوره بر اساس روش HIFO:
پاسخ:
بالاترین قیمت مربوط به اولین خرید ۳۲،۵۰۰،۰۰۰ = ۱۳۰،۰۰۰ * ۲۵۰
بالاترین قیمت بعدی مربوط به سومین خرید ۲۵،۰۰۰،۰۰۰ = ۱۲۵،۰۰۰ * ۲00
بالاترین قیمت بعدی مربوط به دومین خرید ۵،۷۵۰،۰۰۰ = ۱۱۵،۰۰۰ * ۵0
بهای تمام شده کالای پایان دوره(۵۰۰ عدد) ۶۳،۲۵۰،۰۰۰ ریال